مهم ترین ممبیره ی ایران
این عکس رو در وبلاگ غلوم دیدم ، چون قول داده بودم ، توضیحاتی رو که بلدم عرض میکنم .
در هر نیروگاه آبی مثل سد دز ، یه دونه از این ممبیره ها وجود داره و ظاهرا این عکس هم متعلق به سد دز هست ، اما چه سد دز باشه چه نباشه در توضیحات بنده فرق چندانی نداره :
شاید پیش اومده باشه براتون که از خودتون بپرسید : « در سدهایی که تولید برق میکنن ، اون نقطه ی شروعی که آب از پشت سد وارد توربین های برق میشه و با ریزش روی پره های توربین موجب چرخیدن ژنراتور های نیروگاه میشه کجاست؟
خونه های نقاشی شده ی بچه های مهدکودک رو دیدین؟
یه دودکش بلند واسش میذارن؟
این ممبیره ی عظیم ، در حقیقت بالاترین نقطه یه لوله ی دودکش ماننده که 90 متر ارتفاع داره و این نوک اون لوله ی دودکش ماننده.
درست پشت دیواره ی سد دز ( یا بقیه سدها ) یه لوله ی بلند از نیروگاه سد و از روی پره ها ی توربین ها میره توی دریاچه و حدود 90 متر ارتفاع داره که سد دزی ها بهش میگن : پاور تونل ( power tunel) یعنی تونل قدرت.
اگر خونده باشین ، سد دز ارتفاعی حدود 203 متر داره و ارتفاع 90 متری این پاور تونل که یه ممبیره ی بزرگ هست ، به ما این نکته رو یادآور میشه که : در اوج آبگیری سد یعنی حدود 175 متر ، چیزی نزدیک به 85 متر فشار آب روی این ممبیره ی پر هیمنه قرار داره.
اگر میخوایید از خونخواری این ممبیره ی ظاهرا مظلوم و ساکت بدونید گوش کنید :
سالها پیش یه سرباز گیلکی که تو محوطه ی سد پُست میداده و شجاعت زیادی هم داشته و بچه ی دریا میدونسته خودشو ، میره توی آب و به شنا کردن مشغول میشه.
ظاهرا اونروز ارتفاع آب روی این ممبیره 85 متر نبوده و فقط چند متر ارتفاع داشته و همین موجب میشه که سرباز بینوا وقتی میره حوالی این سوراخ بزرگ ، حرکت گردابی آب ، اونو پایین میکشه و به درون پاور تونل فرو میره.
حالا اینو داشته باشین که وقتی آب میره توی پاور تونل ، تا بخواد ارتفاع 90 متری تونل رو طی کنه و روی پره های توربین بریزه ، حسابی حبابهای احتمالی هوا از آب جدا میشه تا پره های توربین اکسید نشن.
و ضمنا آب با قدرتی بسیار بسیار زیاد به پره های توربین کوبیده بشه.
آب پس از برخورد روی پره های توربین ، هدایت میشه و ازاون طرف دیواره ی سد به آرومی وارد رودخونه میشه .
سرباز رشتی سیاه بخت ( خدا بیامرزه ) جسد خفه شده اش از درون پاور تونل 90 متری پایین میره و پیکرش درون پره های توربین تکه تکه که چه عرض کنم ، پودررر میشه.
بچه های سد میگفتن ، حتی رنگ آب که از اونور خارج میشد صورتی هم نشد.
طفلکی کاملا در آب دز حل شده بود بدنش.
مارش میرا.
خاطره ی بدی بود ولی تقصیر غلومه که با این عکس برام زنده اش کرد.
کجا بودیم؟
آهان...ممبیره!
این عکس غلوم خیلی خیلی وحشتناک تر از بلایی هست که سر اون جوون رعنا اومد.
میدونید چرا؟
یه کمی محرمانه اس و من سعی میکنم مختصر بگم :
تو این عکس اگر نیم متر دیگه آب سد بیاد پایین و در حقیقت آب وارد پاور تونل نشه ، سد دز خاموش خواهد شد.( اتفاقی که طی نزدیک به پنج دهه ی گذشته هرگز رخ نداده)
چون آبی وارد توربین ها نمیشه.
حالا سد دز خاموش بشه چی میشه؟
خیلی خیلی وحشتناکه و من نمیگم چون نمیخوام نامحرم بشنوه.(شمارو عرض نمیکنم دوستان)
اگه پیشم بودید تو گوشتون میگفتم.
فقط بدونید : « اگر تمام سدهای ایران از کار بیفتن ...سد دز حق نداره خاموش بشه».
پس این ممبیره ، مهم ترین ممبیره ی ایران میتونه باشه.
بَقَم زَنویی غلوم ، ایی عکس چه بید؟ بوومَه دِروُردی...مجبور بیسُم قَپِ قصه کُنُم.
راستی سد دز شنیدنی های بسیار زیادی داره که هم حسابی سرگرم کننده اس و هم آموزنده.
ضمنا : من هیچوقت کارمند سد دز نبودم ....ولی بهش افتخار میکنم...به خودش و کارمنداش.
« مُشکِ برات غلوم»
مهران موزون - عاقبت از آن ماست
من دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی سازه های آبی دانشگاه علوم وتحقیقات تهران هستم . همشهری عزیز این عکس مربوط به سد دز یا هر سد دیگه ای تو ایران نیست ، هنوز همچین سرریزی توی سدای کشورمون کارگذاشته نشده .
===========
سپاس از محبت شما :
1- این لینک را بنگرید http://www.icro.ir/files/picture/3677/dam%20torigh.jpg
سدی در خراسان است که سرریزهای مورد فرمایش در آن ساخته شده است. بنده از محققین وزارت نیرو پرسش کردم و گفتند که در وزارت نیرو متعدد از این سرریزهای ساخته شده است.
2- اشتباه بنده در مطلب این بود که این عکس سرریز را بجای پاورتونل فرض کردم.
http://mehrantravel.com/Portals/0/ax/sade-torogh.jpg